Vòng lặp for và while | Lập trình Python

Vòng lặp có chức năng lặp lại một khôi lệnh nhiều lần.
Có hai loại vòng lặp chính trong Python:

1. for : lặp qua các kiểu sequence như (list, string, range,...)

2. while : lặp lại khi điều kiện đúng

Chúng ta sẽ lần lượt  tìm hiểu

1. Vòng Lặp For

Cú pháp:

[code lang="python"]

for variable in sequence:

    # code của bạn ở đây

[/code]

Ví dụ: in ra danh sách học sinh

[code lang="python"]

ds_hocsinh = ["Lan", "Nam", "Nhi", "Cuong"]
for hs in ds_hocsinh:
print(hs)

[/code]

Kết quả nhận được là một danh sách tên 

[code lang="bash"]

Lan

Nam

Nhi

Cuong

[/code]

Lặp qua range()

Ví dụ: lặp qua range(10) có nghĩa là lặp từ 0-9

[code lang="python"]

for i in range(10):
print(i)

[/code]

Hoặc bạn có thể xác định điểm đầu và cuối của một range với range(5,10) là lặp từ 5 - 9

[code lang="python"]

for i in range(5, 10):
print(i)

[/code]

hoặc có thêm bước nhảy là 2 cho range(0,10,2) sẽ lặp và in ra các số chẵn 0,2,4,6,8

[code lang="python"]

for i in range(0, 10, 2):
print(i)

[/code]

Vòng lặp trong vòng lặp

Ví dụ về chương trình gồm hai danh sách và có hai vòng for phục vụ nhập liệu:

[code lang="python"]

fruit_list = ["apple", "banana", "cherry"]
info_list = ["price", "color", "weigth"]
for i in fruit_list:
for j in info_list:
userInput = input(f"Enter {i} {j}: ")
print(f"{i} {j} is {userInput}")

[/code]

2. Vòng lặp while

Cú pháp 

[code lang="python"]

while condition:

    # câu lệnh của bạn

[/code]

Ví dụ: Cho một biến count bắt đầu từ 0, và cộng lên nếu nó vẫn bé hơn 5

[code lang="python"]

count = 0

while count < 5:

    print("Count is", count)

    count += 1

[/code]

3. Câu lệnh điều khiển vòng lặp 

break : thoát vòng lặp

continue: bỏ qua bước lặp hiện tại

pass: không làm gì cả

else: chạy nếu vòng lặp kết thúc bình thường (không gặp break)

Ví dụ về break

[code lang="python"]

for i in range(5):

    if i == 3:

        break

    print(i)

else:

    print("Loop finished")  # không thực thi vì gặp break

[/code]

Ví dụ về continue

[code lang="python"]

for num in range(1, 6):

    if num == 3:

        continue

    print(num)

[/code]

Ví dụ về pass

pass dùng để đặt sẵn chừa vị trí nếu bạn chưa có dự định code ngay phần này hoặc sẽ code trong tương lai

[code lang="python"]

for num in range(1, 6):

    if num == 3:

        pass  # placeholder

    print(num)

[/code]

Ví dụ kết hợp cả 3 : break, continue, pass

[code lang="python"]

for i in range(1, 7):

    if i == 2:

        continue  # skip 2

    elif i == 4:

        pass      # do nothing

    elif i == 5:

        break     # stop loop

    print(i)

[/code]

Lưu ý: for và while có thể kết hợp với else để thực hiện điều kiện nếu vòng lặp kết thúc mà không gặp break hoặc ngoại lệ nào.